Lifting Plan • Practical Guide
วิธีเลือกขนาดรถเครน (ตัน/รัศมี/ความสูง) ให้ตรงงาน
เคล็ดลับเลือกขนาดรถเครน คือเริ่มจาก น้ำหนักชิ้นงาน + รัศมีเอื้อม (Radius) + ความสูงยก
แล้วเผื่อ อุปกรณ์ยก และดู สิ่งกีดขวาง–สภาพพื้น. หน้านี้สรุปลำดับคิด ตารางเปรียบเทียบ และตัวอย่างคำนวณแบบใช้งานจริง
สำหรับไซต์งานในกรุงเทพฯ และปริมณฑล
รถเครนคันเล็กเข้าทำงานที่แคบ
5 ปัจจัยหลักที่ต้องรู้
1) น้ำหนักชิ้นงาน (W)
รวมน้ำหนักอุปกรณ์ยก (สลิง/ชักรอก/บีม/กริ๊ปเปอร์) แล้วเผื่อความคลาดเคลื่อน 10–20% เป็นอย่างน้อย
2) รัศมีเอื้อม (R)
ระยะจากจุดหมุนเครนถึงแนวดิ่งศูนย์ถ่วงชิ้นงาน ณ จุดยกจริง — ตัวชี้ชะตาว่า “ต้องใช้กี่ตัน”
3) ความสูงยก (H)
ความสูงจากพื้นถึงตำแหน่งวาง/ติดตั้ง + ส่วนเกินให้สลิง/ตะขอทำงานได้ปลอดภัย
4) สิ่งกีดขวาง/ข้อจำกัด
ชายคา เสา สายไฟ ทางเข้าแคบ จุดตั้งรถ — อาจเปลี่ยนรุ่นจาก Telescopic เป็น Articulating หรือเพิ่มบูมเสริม
5) สภาพพื้นรับน้ำหนัก
ต้องรองรับ Ground Bearing Pressure ใช้ Outrigger Mat ตามสเปก และหลีกเลี่ยงขอบบ่อ/ฝาท่อ
ลำดับวิธีเลือกอย่างเป็นระบบ
- หาน้ำหนักรวม (ของ + อุปกรณ์ยก) → กำหนด W
- วัดรัศมีจากจุดตั้งรถจริง (เผื่อกางขา/กันชน/สิ่งกีดขวาง) → ได้ R
- คำนวณความสูงยกที่ต้องการ + ส่วนเผื่อ → ได้ H
- เปิด Load Chart รุ่นเครนที่สนใจ แล้วตรวจความสามารถยกที่รัศมี R และความสูง H
- เผื่อ Safety Margin 10–20% ขึ้นกับความไม่แน่นอนของไซต์
- ตรวจทางเข้า/จุดตั้ง/พื้น รับได้หรือไม่ ต้องใช้ Outrigger Mat ขนาดใด
ตัวอย่างคำนวณ (ง่ายใช้งานจริง)
โจทย์: ชิ้นงาน 2,200 กก. อุปกรณ์ยก ~300 กก. → W ≈ 2,500 กก. ต้องยกข้ามกันสาด ตั้งรถได้ที่รัศมีประมาณ R = 12 ม. และวางที่ความสูง H = 10 ม.
ขั้นตอน: เปิด Load Chart ของรุ่น 25–35 ตัน เปรียบเทียบความสามารถยกที่ R=12 ม. และ H=10 ม.
สมมติรุ่น 25 ตัน ยกได้ ~2.7 ตันที่รัศมี 12 ม. (ค่าตัวอย่าง) → หลังหัก Safety Margin 15% ยังพอ แต่ถ้าพื้นเอียง/ลม/เข้าถึงยาก แนะนำ ขยับรุ่น 35 ตัน เพื่อความปลอดภัยและความคล่องตัว
*ตัวเลขใน Load Chart แตกต่างตามรุ่น/ผู้ผลิต — ต้องใช้ของจริงเสมอ
ตารางเทียบเบื้องต้น (แนวทางเลือกเริ่มต้น)
| สถานการณ์ | แนวทางเลือก | ข้อควรเผื่อ |
|---|---|---|
| R 8–10 ม., W ≤ 2 ตัน, พื้นโล่ง | รุ่น 16–25 ตัน | เผื่ออุปกรณ์ยก + ลม |
| R 12–16 ม., W 2–3 ตัน, มีชายคา | รุ่น 25–45 ตัน | พิจารณามุมบูม/ความสูงปลายตะขอ |
| R ≥ 18 ม., W ≥ 3 ตัน | รุ่น 50 ตันขึ้นไป | ตรวจ Load Chart รายจุด + สภาพพื้น |
พื้น/Outrigger & ความปลอดภัย
- ใช้ Outrigger Mat ตามสเปกผู้ผลิต ลดความเสี่ยงพื้นทรุด/เอียง
- หลีกเลี่ยงจุดใกล้ ขอบบ่อ/ฝาท่อ/พื้นอัดแน่นไม่พอ
- กั้นโซน ใต้แนวบูม/โหลด ห้ามบุคคลภายนอกเข้า
- ทำ Toolbox Talk สื่อสารช่องเดียวกับ Signalman
ข้อมูลที่ควรส่งให้ผู้ให้บริการ (เพื่อคำนวณให้เป๊ะ)
1) โลเกชัน & เวลา
ลิงก์แผนที่/ปักหมุด + วันเวลาทำงาน
2) รูป/วิดีโอทางเข้า
กว้าง/สูงประตู โค้ง ระยะกลับรถ จุดตั้งรถ
3) รายละเอียดชิ้นงาน
น้ำหนัก ขนาด จุดยก รัศมี/ความสูงที่ต้องการ สิ่งกีดขวาง
อ่านต่อ
ติดต่อ–ขอคำแนะนำ/ใบเสนอราคา
ส่งโลเกชัน + น้ำหนัก/รัศมี/ความสูง + รูปทางเข้า ทีมเราจะช่วยเลือกขนาดเครนให้เหมาะและปลอดภัย
พื้นที่ให้บริการ: กรุงเทพฯ และปริมณฑล
FAQ
จะเลือก “กี่ตัน” จากน้ำหนักอย่างเดียวได้ไหม?
ไม่ได้ครับ ต้องดู รัศมี (R) และ ความสูง (H) ร่วมกับ Load Chart ของรุ่นนั้น ๆ เสมอ
ต้องเผื่อความปลอดภัยเท่าไร?
ขึ้นกับความไม่แน่นอนหน้างาน โดยทั่วไปเผื่อ 10–20% และปฏิบัติตามคู่มือผู้ผลิต
พื้นไม่มั่นคง/มีฝาท่อ ทำอย่างไร?
ปรับจุดตั้ง/เสริม Outrigger Mat ตามสเปก หรือเปลี่ยนวิธี/รุ่นเครนให้เหมาะสม
